Cerveteri: etrurski grad koji je dominirao Mediteranom
Medju najnaseljenijim gradovima starog sveta (sa više od 25.000 stanovnika) Caere, kako su ga zvali Rimljani, ali Kysra za Etrurce koji su ga osnovali, bio je u trgovačkim odnosima sa Grcima još od VIII veka p.n.e. Nalazio se na dominantnom položaju, izmedju konzularnih puteva Clodia i Aurelia i njegovi su stanovnici uživali blizinu Monti della Tolfa, bogatih metalima i morem, i osnovali kolonije koje su danas važni centri sa arheološkim nalazištima i kupalištima.
Cerveteri, nekropola BanditacciaEtrurska nekropola "Banditaccia" pod zaštitom Unesca
Za kratko vreme mali poljoprivredni centar Kysra postaje jedan od najmoćnijih gradova južne Etrurie. Veliki Rim daje mu ogromne povlastice pošto je primio device Vestalke, najsvetiji red sveštenica kod Rimljana, posle pokušaja invazije Gala u IV veku p.n.e.
Šta je ostalo od antičke Kysre? Uglavnom nekropole, hiljade i hiljade grobnica medju kojima su ulice i trgovi. Grobnice su u obliku „bunara“ ili iskopane u sedri, napravljene od kamena ili u obliku „mogile“, usečene u stene kao obične kolibe ili bogate arhitektonskim detaljima. „Banditaccia“ predstavlja najbolji primer nadgrobne etrurske arhitekture, a pokriva vremenski period od čak 900 godina!
Etrurska nekropola „Banditaccia“, pod zaštitom Unesca, udaljena je oko dva kilometra od centra grada. Smatra se jednim od najvažnijih arheoloških nalazišta Mediterana. Za posetu savetujemo da obučete udobnu odeću i obuću. Obilazak se odvija hronološki, od arhaičnog doba do perioda Rima i obogaćen je multimedijalnim 3D aparatima koji virtualno evociraju pogrebne ceremonije.
Cerveteri, Nacionalni arheološki muzejNacionalni arheološki muzej
Poseta se može dopuniti u Nacionalnom arheološkom muzeju koji je smešten u konjušnicama dvorca iz XIV veka, koji je pripadao porodici Orsini, a kasnije porodici Ruspoli. U muzeju, preko puta crkve Sv. Marije Maggiore, su izloženi eksponati iz nekropola Banditaccia, Sorbo, Greppe Sant'Andrea. Medju raznim manufakturama iz grobnica iz različitih epoha, najpoznatija je "Cratere di Eufronio", delo jednog od največih majstora grčke umetnosti. U muzeju postoji multimedijalna instalacija sa "Govorećim ekranima", naročito interesantnim za decu, ali korisnim i za odrasle.
Cerveteri, Nacionalni arheološki muzejŠetnja gradom izmedju Srednjeg veka i Renesanse
Posetu muzeju treba iskoristiti i za obilazak grada.
Na trgu Santa Maria nalazi se renesansna palata Ruspoli. Crkva Santa Maria Maggiore je povezana sa palatom preko luka Passetto.
Stariji deo crkve je u romanskom stilu, freske su slikali Lorenzo da Viterbo i učenici Perin-a del Vaga i Antoniazza Romana. Unutrašnjost je vraćena u romanski stil pošto su sklonjeni barokni dodaci. Dela koja su izložena predhodno su se nalazila u srušenoj crkvi S. Michele Arcangelo, zaštitnika grada Cerveteri koji je prema tradiciji u IX veku spasio grad od saracenskih gusara prekrivši ga gustom maglom. Kolone u crkvi su različite a 50 metara ispod poda se nalaze ostaci antičkog hrama.
Pošto je postao Patrimonium Sancti Petri (vlasništvo Vatikana), u XV veku je grad dat kao feud porodici Orsini, koji su ga opasali novim kulama, vratima i zidovima naslonjenim na srednjovekovnu palatu porodice Crescenzi. Krajem XVI veka kupuju ga markizi Ruspoli, koji kasnije postaju prinčevi. Danas je Francesco Ruspoli, sin Alessandra Ruspoli-ja zvanog Dado, protagoniste „slatkog života“ šezdesetih godina prošlog veka, deseti princ grada Cerveteri.
Po izlasku iz crkve Santa Maria Maggiore prolazimo kroz grad do crkve Sv. Antonije Opata, koja je takodje sagradjena na ostacima etrurskog hrama. Izlazimo iz trga kroz vrata Santa Maria i prolazimo pored kule „Saracena“ (u stvari ju je podigao u XV veku Gentil Virginio Orsini).
Nastavljamo ulicom Agillina (Grci su grad zvali Agylla) i posle nekoliko metara nailazimo na crkvu Sv. Antonije Opata, verovatno sagradjenu u XI veku. U unutrašnjosti se nalaze vredne freske pripisane Lorenzu da Viterbo, savremeniku Antoniazza Romana, i lepa barokna statua Sv. Antonija u drvetu, nedavno restaurirana. Ispred crkve se, 17. januara svake godine povodom dana sveca, dovode domaće životinje da prime blagoslov.
Na kraju borgo Boccetta nalazi se Belvedere, sa pogledom koji se pruža čak do mora. Ostavljajući iza sebe srednjovekovne kule, možemo se zaustaviti kod stare pekare Piergentili i probati ukusnu pizzu i pečeni hleb na drvima. Okončavamo šetnju na trgu Risorgimento, gde su fontana Mascherone i gradska opština.
Tipični proizvodi: rimska artičoka, vino GiacchéVino, dobro jelo i život na svežem vazduhu
Iza gradskih kapija nailazimo na niz kafanica u kojima se služe starinski specijaliteti uz dobro vino Colli Ceriti. Etrurci su ga izvozili u ceo Mediteranski zaliv.
Takodje, u mnogobrojnim gradskim restoranima mogu se probati tipični proizvodi ovog kraja, pre svega artičoke, dok se u vinarijama nalaze poznata vina kao što je “Giacché”.
Za one koji vole prirodu, život na vazduhu i sport Cerveteri je idealno mesto. Svuda naokolo nalaze se posebne staze kroz prirodu, o čemu je pisao još D.H. Lawrence, jedan od najpoznatijih posetioca ovih predela.
U Cerveteriu se mogu igrati fudbal i bezbol, gadjanje kopljem i u metu, voziti Mountain bike, a naročito baviti se jahanjem kroz šumske staze. Morska obala predstavlja pravi raj za surfiste.
Svetkovine i manifestacije
Svakako ne treba propustiti 14. avgusta procesiju Vaznesenja Bogorodice, koja preko gradskih ulica stiže do plaže i završava se velikim vatrometom. Vrlo interesantna je nedeljna pijaca u Cerenovi, mestu pored Cerveteria na obali.
Kako doći do Cerveterija
Iz Rima automobilom:Guide Roma Etruria
Podeli na mrežu
Cerveteri Google mapa
Cerveteri meteo